- Een Nederlands transportvliegtuig dat op de luchthaven van Kabul was aangekomen, heeft die dinsdagavond verlaten zonder Nederlanders of Afghanen aan boord.
- Volgens demissionair minister Kaag was er te weinig tijd om mensen op de evacuatievlucht te krijgen en laten Amerikanen geen Afghanen toe op de luchthaven.
- Ondertussen hebben de Verenigde Staten dinsdag 1100 mensen het land uit gevlogen.
Op de luchthaven van Kabul is dinsdag een transportvliegtuig geland wat door Nederland, Noorwegen en Finland was gestuurd. Dat meldt het ministerie van Defensie.
Het toestel is weer vertrokken, maar heeft voor zover bekend namens Nederland geen mensen kunnen meenemen.
Het vliegtuig, een groot transporttoestel van het type C17, kwam uit Hongarije. NAVO-landen kunnen daar gebruik van maken, en Nederland heeft dat samen met Noorwegen en Finland geprobeerd.
Uiteindelijk vertrok het vliegtuig volgens Defensie met zo’n veertig mensen aan boord. Daarbij ging het niet om mensen die Nederland in veiligheid probeert te brengen.
Waarom Nederland niemand heeft meegekregen, kon Defensie niet direct zeggen. Er zijn wel lijsten van mensen die Nederland wil evacueren, maar het is volgens ingewijden in de chaos lastig om die mensen op tijd aan boord te krijgen. "De omstandigheden ter plekke zijn leidend of je mensen op tijd in het vliegtuig krijgt", laat een woordvoerder Defensie daarover weten.
Kaag: er was te weinig tijd
Volgens demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag was er te weinig tijd om mensen op de evacuatievlucht te krijgen. "Heel veel mensen waren er met hun gezinnen, met hun kinderen. Ze stonden daar aan de poorten van de luchthaven. Ik vind het vreselijk", aldus Kaag.
Nederland is voor het gebruik van de luchthaven van Kabul afhankelijk van de beveiliging van de Amerikaanse krijgsmacht, die de luchthaven in handen heeft.
De VS laten er om veiligheidsredenen volgens Buitenlandse Zaken momenteel geen Afghanen toe. Dat maakt de situatie voor mensen die Nederland het land uit wil helpen, onder wie tolken die voor Defensie hebben gewerkt, moeilijker. Het ministerie zegt hieraan te werken.
Kaag wil de manier waarop de Amerikanen het aanpakken op de luchthaven niet bekritiseren. "Het is heel moeilijk te raden vanuit Den Haag wat er op de luchthaven van Kabul moet gebeuren", zo zei ze. "Ons past bescheidenheid. Maar wat we nu doen is op alle manieren druk uitoefenen, helderheid verkrijgen en ervoor zorgen dat iedereen die wij willen evacueren wordt geëvacueerd."
Meerdere vluchten op weg naar Kabul
Eerder dinsdag vertrok vanuit Eindhoven al een Nederlands vliegtuig met aan boord een ambassadeteam en militaire beveiligers. Dat toestel komt woensdag na een tussenstop in Kabul aan, laat Defensie weten. De verwachting is dat het team 's middags vanaf het vliegveld aan het werk kan om te helpen bij de evacuaties.
Deze dagen zijn er nog twee Nederlandse vluchten vanuit Eindhoven. Een daarvan (een C130) is vanochtend al vertrokken en voegt zich bij een ander transportvliegtuig dat al in de regio is. Die moeten beide gebruikt worden voor een luchtbrug tussen Afghanistan en een veilig land in de regio.
Woensdag vertrekt een speciale Airbus A330 MRTT met artsen en verpleegkundigen van Defensie. Zij kunnen vanuit dat veilige land de mensen die geëvacueerd zijn medische zorg verlenen. Daarna wordt het vliegtuig gebruikt voor vluchten vanuit het veilige land naar Nederland.
VS evacueren op 1 dag 1100 mensen uit Afghanistan
Het Amerikaanse leger heeft tot nu toe 3200 mensen uit Afghanistan geëvacueerd. Dinsdag alleen al werden 1100 mensen het land uit gevlogen. Het gaat om Amerikaanse staatsburgers, mensen met een permanente verblijfsvergunning in de Verenigde Staten en hun families. In totaal voerden de VS tot nu toe dertien evacuatievluchten uit.
Een bron binnen de Amerikaanse regering zei te verwachten dat, nu de evacuatiestroom eenmaal goed op gang is gekomen, "de aantallen snel verder zullen oplopen". Nog zo'n 11.000 mensen met de Amerikaanse nationaliteit verblijven in Afghanistan.
Het Amerikaanse ministerie van Defensie zei woensdag dat het Amerikaanse leger tot eind augustus de controle houdt over het vliegveld, om zoveel mogelijk mensen te evacueren. Een groep van veertig Congresleden roept president Joe Biden op om die termijn te verlengen. De Congresleden willen Amerikaanse troepen in Afghanistan houden totdat alle Amerikaanse burgers en Afghanen die er voor de Amerikaanse overheid en het leger werkten zijn geëvacueerd.
Duitsers evacueren meer mensen
Ook het Duitse evacuatieproces lijkt inmiddels succesvoller te worden. Gingen er in de nacht van maandag op dinsdag nog slechts zeven personen mee op de eerste evacuatievlucht, een paar uur later vervoerde een tweede vliegtuig 129 mensen naar de stad Tasjkent in Oezbekistan.
Dinsdag nam een derde Duitse evacuatievlucht nog eens 139 passagiers mee. Vanuit Tasjkent kwamen woensdag bovendien de eerste 130 evacués aan in Frankfurt.
In samenspraak met de Duitse overheid zal luchtvaartmaatschappij Lufthansa ook evacuatievluchten naar Duitsland gaan aanbieden vanuit Doha in Qatar, liet een Duitse regeringsfunctionaris weten. En mogelijk ook vanuit buurlanden van Afghanistan. Voor woensdag staan vier nieuwe Duitse evacuatievluchten vanuit Kabul naar Tasjkent op de planning.